Suudia Arabistan Borç para peşinde !

Salt petrol ihracatına dayanan ekonomik yapılar düşüş trendine girdi. Özellikle petrol fiyatlarında düşüş sonucu petrol satıp-silah satın alma dengesi izleyen ve ülkelerini sürekli olarak savaş durumunda tutan yönetimler,borç para peşine düştüler. Bunun iki önemli örneği Suudi Arabistan ve Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi.

Reuters haber ajansının geçtiğimiz hafta geçtiği bir habere göre Suudi Arabistan, Londra’daki finans şirketleri aracılığıyla bankalardan 8 milyar dolarlık bir borç alımına gidiyor. Bütçesinde yaklaşık 100 milyar dolarlık açık bulunan Suudi Arabistan’ın bu miktar borç parayı rahatlıkla bulabileceği ancak petrol fiyatlarındaki düşüşün uzun süre devamı halinde,çok yüksek Milli Savunma harcamaları yapan ülkenin mali-siyasi krizlere girebileceği vurgulanıyor. Suudi Arabistan yanında ekonomileri tamamen petrol ihracatına dayanan Körfez şeyhliklerinin de Batı Bankalarından borç para aldıkları belirtildi. Umman ve Katar piyasadan 1 milyar ve 5.5 milyar dolarlık borçlar aldılar.

Suudi Arabistan ve Körfez Şeyhlikleri son 5 yıl içinde Dünya Silah ticaretinin en büyük ithalatçıları olarak yer aldılar. Suudi Arabistan ve Körfez Ülkelerinin, başta ABD olmak üzere Batı ülkelerinden son 5 yıl içinde 112 Milyar dolar değerinde silah satın aldıkları SİPRİ enstitüsü tarafından bildirildi. Suudi Arabistan’ın borç para istediği İngiltere, sadece son iki yılda Yemen’i bombalaması için bu ülkeye 4 milyar dolarlık silah satışı gerçekleştirdi. Yemen’de Suudi Arabistan tarafından yapılan ve AB Parlamentosu’nun durdurulması çağrısı yaptığı bombalamayı destekleyen tek ülke, Suudi Arabistan’a en çok silah satan ülke olan İngiltere.

Son yıl içindeki petrol fiyatlarının düşmesi sonucu,borç para peşine düşen ikinci yönetim Kuzey Irak oldu. ‘Yasal Olmayan yollardan’ Irak petrolünü Türkiye üzerinden Dünya’ya satan Kuzey Irak, bir yanda petrol fiyatlarının düşüşü,bir yanda da PKK nedeniyle Türkiye’deki boru hatlarındaki aksama sonucu, mali bir krizin eşiğine geldi. İran ile Kuzey Irak’ta çıkarılan petrolü İran üzerinden Körfez yoluyla satma görüşmelerine başlayan Kuzey Irak Yönetimi, İran’a para karşılığı petrol kuyularından hisse satışı yapma yolunda çalışmalar yürütüyor.

Uluslararası piyasada petrol fiyatlarının düşmesinin ilk kurbanları Orta-Doğu’da varlıkları petrole borçlu olan ‘Savaş Ağalıkları’ oldu. Dünya’daki varlık nedenleri, yalnızca petrol satıp karşılığında ABD-İngiltere ve Fransa gibi ülkelerden silah alarak,bölgede sosyal ve siyasi çatışmaları körüklemekten ibaret, Savaş Ağalığı rejimlerinin ‘altın yılları’ yavaş yavaş tarihe karışıyor.

Mahir Tan       LondraPosta-Londra