Suriye’den AFRİN’İ BOŞALTMA HAREKETİ

                      Suriye’den ‘Afrin’i boşaltma’ hareketi

 

Suriye’de oyun yeniden kuruluyor. Henüz biçimi ve şartları tam olarak belirlenmeyen Suriye Ordusunun ve müttefik sivil unsurlarının Afrin’e müdahalesi Suriye savaşında bugüne kadar bilinen herşeyin unutulması sonucunu doğuracak derecede önemli. Suriye’nin resmi Haber Ajansı SANA tarafından doğrulanan müdahale gerçekte yalnızca Afrin üzerinde değil. Yine resmi açıklamalara göre  Suriye Ordusu Fırat’ın doğusundaki Haseke eyaleti ve Türkiye sınırına yapışık durumdaki Kamışlı’ya da Başkan Esad talimatıyla bir heyet göndererek hastane,okul ve resmi binaları teslim almak amacıyla incelemeler yaptırmaya başladı. Suriye yönetiminin bu haberlerin arkasında yatan siyasi tutumu ise  Rusya’nın ünlü Valdai Discussion Club tarafından düzenlenen ‘Orta-Doğu  konferansı’’ında konuşan Başkan Esad’ın danışmanı Bouthaina Shaaban’ın açıklamaları ile ortaya çıktı. Suriye; ABD- İsrail ve Türkiye’yi  ülkesini işgal eden güçler olarak görüyor.

Suriye Devleti’nin Kuzey Suriye’de ABD ile tam bir ittifak halinde kurulan PYD ve doğrudan doğruya ABD ve İsrail tarafından silahlandırıldığını bütün Dünya’nın bildiği SDF ordusu tarafından ele geçirilmesini ‘işgal’ olarak kabul etmediği anlaşılan son açıklamaları 7 yıllık savaş yorgunu ülkenin nasıl bir gelecek peşinde olduğu tartışmalarına yön verdi. Doğu’da Irak sınır boylarında ABD Hava Kuvvetleri,Güneyde Başkent Şam çevresinde ve Golan tepelerinde İsrail ordusu ve IŞID milisleri, Gouta ve Hama  çevresinde El Kaide  ile savaş halinde bulunan talihsiz ülkenin, Suriye’nin kuzeyinde Türk ordusu karşısında yeni bir cephe açmasının orta ve uzun vadede doğuracağı sonuçlar bir tür bilmeceye dönüşüyor.

             Astana kararları yok mu sayılıyor ?  

 

Suriye’nin Afrin ve Kuzey Suriye’de PYD kontrolündeki bölgelerde yönetimi kısmen de olsa ele alma hareketi, henüz askeri alanda ve sahada görülmeyen bir olgu. SANA haber ajansının geçtiği haberlere göre Haseke ve Kamışlı’da bir Suriye heyeti resmi binalar,hastaneler ve okulları teslim alıyor.  Kuzey Suriye’nin bu kesimlerinde herhangi bir savaş ya da tehdit bulunmuyor. Oysa bölge tamamen ABD kontrolünde. ABD’nin Suriye’deki askeri varlığı  bu bölgedeki üslerde yerleşik durumda.Suriye’nin burada yerleşmesi açık biçimde ABD kuvvetleri ile bir biçimde diyalog kapısını açık tutması ile mümkün. Bunun gerçekçi bir yaklaşım olduğunu söylemek kolay değil. Fırat’ın batısındaki Afrin ise büyük ölçüde Kent Merkezindeki PYD güçlerinin, çekilmesi ile ilgili bir durum. Bu nedenle tam olarak aynı günlerde gerçekleşen ABD Dışişleri Bakanı ve en üst düzey askeri temsilcilerinin Ankara ziyareti ile çakışan Suriye’nin Afrin’e girmesi haberleri çok garip ittifak ilişkilerinin gündeme gelmesine neden olabilir. Zira Ankara görüşmelerinin ana konusu ‘Afrin ve Membiç’ teki PYD kuvvetlerinin ne olacağı sorusu idi. Türkiye’nin talebi bu kentlerdeki PYD nin çekilmesi ve olağan yerli nüfusun evlerine döndürülmesi olmuştu Ankara’da.

Suriye’nin Türkiye ile olan problemi esas olarak burada başlıyor. Türkiye Kuzey Suriye’de oluşturulacak Sünni ağırlıklı (büyük ölçüde Müslüman kardeşler ve radikal islamcı örgütler) bir  kuşak yerleştirmek isterken, Suriye ve İran bu bölgede ‘tekfiri’ ağırlığı bulunmayan bir nüfus tarafından tutulan bir yerleşim taraftarı. Kuzey Suriye’de PYD Kontrolü Türkiye için hayati bir güvenlik sorunu yaratırken, ayni bölgede ‘Tekfiri’ egemenliği Suriye için Güvenlik sorunu. Üstelik Suriye’nin güvenlik endişesi Afrin ile bitmiyor. Akdenize kadar uzanan İdlip, Suriye’deki Radikal Sünni nüfusun ana yerleşim bölgelerinden biri. Geçen yıl İdlip’te Suriye Ordusu ile  savaşan, Rus uçağı düşüren Radikal Sünni-Türkmen Örgütleri,şimdi Türk Ordusunun önünde Afrin savaşı içinde.

Afrin’deki PYD’nin askeri egemenliği Türkiye’nin başlattığı ‘Zeytin Dalı’ hareketi ile son günlerini yaşıyor. ABD temsilcilerinin iki gün önce yaptığı Ankara görüşmelerinde bu konunun, ‘Ortak Mekanizma’ larla çözüleceği açıklandı. Bir yanda Rusya ve İran başkanları ile telefon başında bulunan Erdoğan, Ankara görüşmelerinde sonucu ortak mekanizmalara havale ederken, Suriye ile temaslar da Rusya ve İran yetkilileri tarafından yürütülüyor. Ankara temasları biter bitmez ilk hareket Şam cihetinden gelen Afrin’e girme açıklaması oldu. Siz bunu ‘Afrin’i boşaltma’ olarak okuyabilirsiniz.     

 

Mahir Tan          LondraPosta-Londra