Suriye’de doldur boşalt

                           ABD Başkani Trump’ın  Suriye’deki kara askerlerini çekme kararı  Uluslarararası medya da ağırlıklı olarak Türkiye’nin işine  yarayan bir gelişme olarak değerlendirildi.

Türkiye medyasında ise; ‘bu işin altında bir çapanoğlu var’ bakışı hakim. 

ABD’nin yaklaşık 2000 özel kuvvet askerini Suriye’den çekmesi elbetteki önemli bir gelişme. Birçoğu eğitmen statüsündeki bu askerlerin yokluğu PYD-SDF mensubu silahlandırılmış 60 bin kişilik bölge ordusunun sevk ve idaresini aksatacaktır.

Ne var ki ABD Kuzey Suriye’de Türkiye sınırından güneydeki Irak sınırı el tanf ve el kaim e kadar inen bölgede sahip olduğu hava üslerini elinde tutma devam ediyor.

2019’un ilk aylarından itibaren  ABD nin kara birliklerini çekmesi Kuzey Suriye’de Türkiye’nin denge kurmaya çalıştığı bölgelerde askeri durumu değiştirir mi ?

ABD tarafından yapılan açıklamalar muğlak yanlar taşısa bile askeri dengede Türkiye lehine bir gelişme olarak değerlendirilmelidir bu son karar.

Trump kararı Suriye’de Suriye topraklarının % 28 ini kapsayan ABD nufuz bölgesinde bir tür ‘doldur boşalt’ hareketine zemin hazırlıyor.

Öncelikle Kuzey Suriye’de Türkiye sınırlarına yakın bölgelerde Türkiye’nin askeri askeri etkisinin artması ve gerçekleşebilirse sınırlı bir harekat ile Mümbiç ve çevresinde Türkiye ve Müttefiki olan Arap aşiretlerinin hakimiyet kurması beklenmelidir. Gerçekte nüfus haritalarına uymayan bir PYD-SDF işgalinin inkarı demek olan bu sonuç büyük ölçüde bölge halkı tarafından desteklenecektir.   

Nüfus yapısı açısından aynı biçimde gerçeklere uymayan bir başka PYD-SDF işgali olan El Tanf ,Dayr e Zor ve Irak sınır bölgelerinde de ABD Nüfuz bölgesini Türkiye değil, Sunni Arap ülkelerinden başka güçlerle paylaşacaktır. Suriye’nin petrol bölgeleri olan Dayr e Zor çevresi, Türkiye sınırına yakın bölgelere göre daha çok ABD hava ve kara üssü tarafından kuşatılmış durumda. Bu bölgede doğacak vakum boşluğunu dolduracak kara askerleri ise ABD Medyasından sızan bilgilere göre; Suudi Arabistan, Ürdün, BAE ve Mısır’dan getirilecektir.

Suriye’nin IŞID,El Kaide gibi salafi terör örgütleri ile en uyumlu nüfus yapısına sahip bölgesi olan  Irak-Suriye sınır bölgeleri, zaten 7 yıllık kanlı Suriye savaşının mimarları olan, Suudi Arabistan,Ürdün ve Körfez beylikleri tarafından kontrol altına alınabilecektir. Irak-Suriye sınır bölgelerindeki Sünni nüfus, ne bölgede var olmayan Kürtler ne de Şii ağırlıklı Suriye Devlet Güçleri tarafından uzun süreli bir yönetim altında tutulamaz.

Bu bölge sürekli olarak yeniden ve yeniden IŞID-El Kaide türevi örgütler üretecektir. Bölge halkının önemli bir çoğunluğu da zaten bu örgütlerin militanlarından oluşmakta.

Trump’ın asker çekme kararı Suriye için yeni bir dönemin habercisi. Bu nedenle bizatihi bu karar değil ama bundan sonra bölgede kurulacak olan yeni denge Suriye’nin geleceğini belirleyecektir.

İlk kaybeden taraf Suriye Kürtleridir. ABD nin IŞID ile mücadele ediyoruz bahanesiyle Kuzey Suriye’ye yerleşmesinden en büyük yararı sağlayan Suriye Kürtleri için ‘Büyük Kürdistan’ hayaline bir darbe oldu Trump kararı. Kontrol altında tuttukları bölge anlamlı bir biçimde küçülecektir.  

Türkiye ve Müttefiki olan Arap güçlerinin Kuzey Suriye’deki askeri varlıkları güçlenecektir.  Kuzey Suriye’yi baskı altında tutacak bir Türkiye hem nüfuz bölgeleri hem de askeri bölgeler olarak bu yeni durumdan karlı çıkacaktır.   

Irak- Suriye sınır bölgelerinde gerçekleşebilecek bir Suudi- Ürdün-Mısır askeri yerleşimi ise Suriye için ciddi ve tehlikeli bir gelişme yaratacaktır.

Yabancı askeri güçlerin Suriye Barış görüşmelerinde hakim oldukları bölgede otonom yapılar kurmaya çalışacaklarını görmek için kahin olmak gerekmiyor.

2019, Suriye için yazık ki  iyi bir yılın başlangıcı olarak görünmüyor.

                              Mahir Tan                       LondraPosta-Londra