Son İki Haftadan Akılda kalacak olan

İran- ABD ilişkilerinde yaşanan son iki hafta kuşkuya yer yok ki çok uzun bir süre yarattığı sonuçlar ve verdiği izlenimlerle  akıllarda kalacak önemde olaylarla dolu.

Sırasıyla önemli olaylar şöyle;

Bir ABD görevlisinin Hizbullah-Haşd i Şaabi tarafından öldürülmesi ile başlayan gerginlik ve çatışmalar ABD nin çoğunluğu insansız hava araçları ile gerçekleştirdiği saldırılarda yaklaşık 20 hizbullah askerinin öldürülmesi ile sonuçlandı. ABD saldırılarının bir bölümü  Suriye-Irak sınırı yakınındaki Dyr e zor çevresinde meydana geldi.

İkinci etap taki çatışmalar Bağdat’ta ABD elçiğinin haşdi şaabi-iran ve Hizbullah militanlarının tarafından basılması ve işgali sıarasında ortaya çıktı.

ABD elçiliğinin işgali sonrasında ki en önemli gelişme İran ordusu komutanlarından Kudüs Gücü lideri Süleymani’nin yanında yine İran ordusu ve Haşdi şaabi nin liderlerinden El Mühendis’in Bağdat Havaaianında bir başka İHA saldırısıyla öldürülmeleri oldu.  Bağdat havaalanı içindeki bu saldırıda 10 İranlı lider öldürüldü.

Bir kaç gün sonra İran da yapılan Süleymani’nin cenaze töreninde de ‘sadece kalabaliktan olan izdiham nedeniyle’ 50 İranlı öldü.

Bu olaylardan bir kaç gün sonra İran’ın  Irak sınırları içinde havaalanlarına yaptığı ve uzun menzilli roketlerin kullanıldığı ‘İntikam’ saldırırılarında  ABD üslerine karşı 20 den fazla saldırı yapıldı. ABD den hiç bir can kaybı olmadığı bidirilirken, bu bilgi İran tarafından da yalanlanmadı.

İran-ABD ilişkilerinde son olayda ise İran tarafından ateşlendiği bildirilen bir füze ile düşürülen Ukrayna havayollarına ait bir yolcu uçağında 176 kişi öldü. İran’a göre bu yanlışlık İran hava sahasında füze atışları nedeniyle ortaya çıktı.  İran bu olayın bir yanlışlık  sonucu meydana geldiğini belirterek sorumluluğu  kabul etti.

Çarşamba’nın gelişi

Son iki haftalık olaylar zincirinin ortaya çıkardığı bir gerçek ‘İran’ın önünde cevaplandırılması gereken bir dizi soru meydana  getiriyor. İstihbarat, hava savunma, teknoloji gibi bir dizi konuyu ilgilendiren soruların İran ve yandaşlarının  acilen önüne getirilmesi bekleniyor.

Daha önceki bir yazımızda belirttiğimiz gibi; kilit soru;  Süleymani çapında bir komutanın, Bağdat havaalanı gibi kalabalık ve herkesin gözü önündeki bir yerde hemen hiç bir savunma olmaksızın bir İHA nın attığı üç katyuşa ile öldürülmesi.   General Kasım Süleymani, bir Şam uçağından inerek, karşılamaya gelen El Mühendis’in yanına oturuyor. İki Araçlık bir konvoyla Bağdat yoluna geçerken havaalanı içinde füzelere hedef olarak yanında 10 kişiyle birlikte öldürülüyor.  

Cinayetler ve Katliamlar kutusunun ilk açıldığı yer olan Bağdat havaalanı olayı, neresinden bakılırsa bakılsın, İran’ın organizasyon, teknoloji,istihbarat gibi en önemli konularda ‘ikinci sınıf’ bir ülke konumuna düştüğünü gösteriyor.

ABD nin, Irak egemenliğini hiçe sayarak, İran’lı bir generali  Irak topraklarında öldürmesi ve buna sahip çıkması durumun vehametini ve İran tarafından yapılan hataları daha çok öne çıkarıyor.Süleymani ve arkadaşlarının ABD cihetinden bundan daha dostane davranışlar beklemesi için hiç bir neden de bulunmuyor.  Birkaç İHA kullanarak, ABD’nin İran hava sahasını darmadağın edebildiği net olarak görülüyor.

İran açık görülen zaaflarını ve savunma sistemlerini geliştirerek daha ciddi bir rakip olmadan, İsrail,Suudi Arabistan ve Emirati yönünden gelecek yeni saldırılara karşı durabilecek güçte olamayacağını göstermiştir. Dahası, ABD ve yandaşlarının kazandığı ucuz zaferler İran içindeki muhalefet güçlerini yüreklendirecek ve İran karşıtı hareketler yeni bir ivme kazanacaktır. Bu da OrtaDoğu’da yeni dengeler kurulmasına neden olacaktır.

Yeni yıl gerçekten hiç beklenmedik bir biçimde başladı.    

MAHİR TAN      LONDRAPOSTA-LONDRA