İngiltere kendisini yargılıyor

İngiltere’nin 2003 Irak savaşı öncesinde ve sonrasında, ABD ile birlikte oynadığı rol artık yargılanabilir düzeye çekildi. 6 Temmuz Günü açıklanması beklenen ‘Chilcot Soruşturması’, şimdiden medyaya sızdı. İngiliz ‘Sunday Times’ gazetesinin  22 Mayıs tarihli manşet haberine göre; Chilcot Komisyonu, dönemin Başbakanı Tony Blair, Dışişleri Bakanı Jack Straw, MI6 (Askeri İstihbarat) Başkanı Richard Dearlove ve işgal sonrasında Güney Irak ve Basra’da yönetimi oluşturan İngiliz ordusunun üst düzey generalleri  çoğunluğu savaş suçu oluşturacak  iddialarla suçlanıyor. Hazırlanması 7 yıl süren ve 2. 6 milyon kelimeden oluşan  Chilcot soruşturmasında çok sayıda İngiliz üst düzey hukukçusu, devlet adamı, istihbaratçı ve asker görev aldı.  Chilcot Soruşturması sonuçlarının açıklanmasından sonra Tony Blair’in Parlamentoya yalan söylemek, Savaşa yol açan sahte belgeleri hükümete vermek, yetkilerini aşarak ABD Başkanına savaştan 1 yıl önce 2002 yılında askeri destek sözü vermek suçlamaları ile Uluslararası bir mahkeme de yargılanmasının istenmesi bekleniyor. Geçtiğimiz hafta İskoçya Başbakanı Alex Salmond, ‘Chilcot raporuna bağlı olarak Tony Blair ve diğer sorumluların uluslararası mahkemede yargılanması için harekete geçeceğini açıklamıştı.

         IŞID’ı yaratmak suçu

2.6 Milyon kelimeden oluşan Chilcot Komisyon raporu’nun büyük bir bölümü Sunday Times haberine göre  işgal sonrası Güney Irak ve Basra’da güvenlik ve yönetimden sorumlu olan İngiliz Ordusu ve Dışişleri Bakanı Jack Straw’un yasadışı işlemleri ile ilgili. Bu suçlamaların en önemlisi, İşgal sonrasında Irak Ordu ve Emniyet Teşkilatının lağvedilmesi ve büyük bir güvenlik boşluğunun ortaya çıkmasına neden olmak. İngiliz askeri ve politik yorumcularının şimdiden yayınlanmaya başlayan yorumlarında, İngiliz ordusununda neden olduğu bu politik kaos ortamında Irak El Kaide örgütü ve daha sonra IŞID olarak ortaya çıkan terör örgütlerinin faaliyete geçtiği  vurgulanıyor. Bunun dışında 2003-2009 yılları arasında Güney Irak’ta hüküm süren İngiliz yönetimi döneminde sivillere karşı çok sayıda savaş suçu işlendiği ve İngiliz Generallerinin bunlardan sorumlu tutulacağı ve Uluslararası mahkemelerde yargılanabilecekleri kaydediliyor. İngiliz Yönetimi ve Ordusunun yanlış kararları nedeniyle yaşamlarını kaybeden İngiliz askerlerinin ailelerininde komisyon raporundan sonra harekete geçerek tazminat davaları açabilecekleri ileri sürülüyor.

Mahir Tan           LondraPosta-Londra