İngilizlerin ‘Eğit-Donat’sistemi 100 yaşında

1918 Yılındaki İngilizlerin ‘Eğit-Donat’ ordusu

 Osmanlı’ya karşı Dunsterville’in Özel Kuvvetleri 

Londra’da 26 Nisan günü ‘The Anglo-Azerbaijani Society’ tarafından yapılan ‘Dunsterforce’ adlı konferans 1.Dünya Savaşı sonrası eski Osmanlı coğrafyası ve çevre ülkeleri ile Günümüzde aynı bölgede yaşananlar arasında çok önemli benzerlikleri ortaya koydu. Tarihçi ve araştırmacı yazar Alum Batı’nın İngiliz Lordlar kamarası üyeleri ve Azeri-Türk davetliler tarafından izlenen ‘Kafkasya’yı hedefleyen Özel Kuvvetler Operasyonu -Dunsterforce’ ’ konferansı, İngiltere’nin 1918 yılında Baku’ya ilerleyen Osmanlı ordusunun yolunu kesmek için hazırladığı bir seferi ordunun hikayesi. Tarihçi Alum Batı belgesel konuşmasında tarihler arasındaki 100 yıllık farka rağmen Bugünün Orta-Doğu toplum ve ülkeleri ile 1. Dünya Savaşı sonrası yıkılan devletleri, ülkeleri ve bir kaos içindeki bölgeler arasındaki benzerlikleri başarılı biçimde ortaya koydu.

         İngiltere’nin ‘Özel Kuvvetler’ alışkanlığı

‘Dunsterforce’ adı altında İngiltere tarafından organize edilen Kafkasya seferi ordusu, Alum Batı’nın anlatımına göre; ‘bir ordu değil, bir maceracı subaylar gurubuydu. 150 kadar subay ve bir o kadar askerden oluşan Dunsterforce, yanında çok miktarda İngiliz altını taşıyor ve İran,Irak ve Suriye den yerel aşiretleri silahlandırıp eğiterek Kafkasya’ya doğru ilerliyordu.’ Batı’nın değerlendirmesine göre günümüzdeki ‘eğit-donat’ programının yaklaşık 100 yıl önce uygulanışını ifade eden Dunsterforce, operasyonu ünlü gezgin,yazar ve Hintli düşmanı ırkçılığıyla meşhur Rudyar Kipling’in sınıf arkadaşı General Lionel Dunsterville tarafından organize edildi. Orta-Doğu ‘da Osmanlı yönetimine karşı tüm özel kuvvet operasyonlarını hazırlayan Kahire’deki ‘Arab Office’ askeri istihbarat bürosu,Arap aşiretlerine ‘eğit-donat’ uygulayan Yüzbaşı Lawrence, Irak ve Suriye’de Kürt aşiretlerini örgütleyen Gertrund Bell örneklerindeki başarı grafiği üzerine İran ve Azerbeycan bölgesi için bölgeye Dunsterville’i göndermişti.

100 yıldan beri,, yoksul ve geri toplumlarda savaşlar yada özel operasyonlarla yıkılan devlet otoritesinin yarattığı boşlukta,etnik ve dinsel toplulukları ‘özgürlük’ vaadiyle İngiltere’nin stratejik hedeflerine karşı saldıtmak.. İngiliz emperyalizminin işi bu …

 Azeri ‘Soykırımından’ mahkum İngiliz Ajanı Yüzbaşı Noel

1918 yılında artık son günlerindeki 1. Dünya Savaşı döneminde İngiltere’nin gerçekte Almanya, görünüşte ise Osmanlı Ordusu ile yürüttüğü bir savaşın parçası Tarihçi Batı’nın anlattığı Dunsterforce.. Orta-Doğu ve Kafkasya coğrafyası bugün olduğu gibi sınırların ve toplulukların kitlesel göçler nedeniyle kaybolduğu, açlık,anarşi ve katliamların kol gezdiği bir bölge. Baku’ye Dunsterville ordusunun boşaltmasından sonra Osmanlı Ordusu (Osmanlı-Azeri İslam Ordusu) girer. Ne varki İngiliz İstihbarat Subayı Yüzbaşı Edmund Noel’in para ve özgürlük vaadi ile örgütlediği aç Ermeni çetelerine yaptırttığı ve birkaç gün içinde 12 bin Azeri ve Müslüman’ın katledildiği Baku ‘soykırımı’ nı önlemek için artık çok geçtir. Yüzbaşı Noel Azerbeycan için olduğu kadar Türk toplumu için de önemli bir figürdür. Baku Katliamından sonra kentten kaçarken İran’li Mirza Küçük Han’ın bölgesinde yakalanan ve yargılanan Noel, Azeri Katliamını düzenlediği için idama mahkum olur. Yaklaşan Dunsterville ordusu ile Mirza Küçük Han arasındaki bir pazarlık sonucu serbest kalan Noel, aynı yıl işgal edilen İstanbul’a geçer. İşgal yıllarında İngiliz İşgal güçlerinin ikinci adamı olarak görev alan Noel, özellikle Kürt Teali Cemiyeti ile ilgilidir. 1919 da Anadolu’ya geçen Mustafa Kemal Paşa’yı ‘Sivas Valisi ile birlikte topladığı Kürt aşiret güçleriyle tutuklamak yada öldürmek için bir operasyon düzenleyen Binbaşı Noel, kendi canını bile zor kurtatarak İstanbul’a döner.

Mahir Tan    LondraPosta-Londra