Ağa Sofrasına Doğru

Türkiye ile BAE Sytems arasında 2017 yılında ön görüşmeleri yapılan 5. Kuşak savaş uçağı üretmek için imzalanan anlaşma çok fazla ilgi görmüyor medyada.  Türkiye’nin Uzay havacılığı sisteminde kendisine bir yer edinmek amacıyla giriştiği TF-X  5. Kuşak Savaş uçağı üretme projesi alanında kendisine ana ortak olarak İngiltere’yi seçmesi, ülkenin gelecekte alması planlanan pozisyon açısından önemli ipuçları veriyor. İngiliz Askeri Strateji yayınlarında belirtildiğine göre Türkiye’nin 2019 da çalışmaları başlatılacak ve 2025 yılından sonra üretimine geçilecek TF-X savaş uçaklarının. TF-X savaş uçakları THK nin elindeki F16 ların yerine ikame edilerek Hava kuvvetlerine 250 birinci sınıf savaş uçağı teslim edecek oldukça ihtiraslı bir proje. Dünya’nın en önemli savaş uçağı projelerine imza atan Rolce Royce’un bu iş için elinde hazır ve üretimde olan Eurofighter-Typhoon motorlarının kullanılması düşünülüyor. TF-X projesinin en önemli yanı toplam değerinin 25 Milyar sterlini bulacak olması. Bu Projenin hayata geçirilmesi gerçekleşirse önümüzdeki  10 Yıl için Türkiye’nin havagücü ve savunması için elindeki enerji ve kapasitesi büyük ölçüde  İngiltere-Türkiye hattında harcanacak demektir. İngiliz Medyası TF-X in aynı zamanda İngiliz BAE Systems içinde bir tür kurtarıcı rolü oynayacağını vurguluyor.

    Bir de Avrupa’lı hava savunma sistemi

Türkiye’nin Savunma haracamaları yönünde bir başka kararı ise NATO kapsamı içindeki  Eurosam- T Hava Savunma sisteminin Türkiye’de montaj ve üretiminin yapılması anlaşmasının imzalanması. Dün Brüksel’de yapılan bir törenle Fransız Thales ve İtalyan MBDA tarafından üretilen SAMP-T hava savunma sistemlerinin Türkiye’de de üretilmesi ve sınır bölgelerinde montajı gerçekleştiriliyor. 2016 NATO Varşova zirvesinde alınan karar uyarınca yürütülen SAMP-T Hava Savunma sistemi, Avrupalı ortakların NATO bütçesine her yıl Gayri Safi Milli hasılalarının %2 si oranında  katkı yapmaları esasına dayanıyor. Bunun yanında Hava savunma Sistemleri arasında ‘Patriot’lardan sonra  NATO silahları ile uyumlu tek sistem olan SAMP-T füze sistemlerinin Türkiye’de yerleştirilmeleri ve ortak üretimine geçilmesi Türkiye’nin NATO çerçevesi içindeki pozisyonunu tartışma dışına taşıyor. 2005 Yılından beri Fransız ve İtalyan ordularında kullanılmaya başlayan SAMP-T ler daha çok NATO’nun Güney Saha savunma projesi olarak biliniyor.20 Km Yükseklikte ve 100 Km uzaklıktaki füze,uçak ve insansız hava araçlarına karşı kullanılabilen SAMP-T hava savunma sistemi günümüzdeki en hızlı füzeler olarak kabul edilen ASTER 30 füzelerini fırlatıyor.

    Herşey NATO Şemsiyesi Altında

Türkiye’nin yönetim seviyesinde ABD-NATO ve AB ile sürdürdüğü sert diyaloglar ve karşılıklı siyasi krizlere rağmen, uzun vadeli savunma projelerinde NATO çerçevesi içinde kaldığı görülüyor. Gerek İngiliz BAE ile Savaş Uçakları projesi ile  gerekse Hava savunma Projesi olarak kabul ettiği SAMP-T projesi Türkiye’nin savunma alanında orta ve uzun vadeli tercihini gösteriyor. Bir yanda savaş uçakları bir yanda da hava savunma alanında 2017 yılında başlatılan bu gelişmeler, Türkiye’nin Batı ittifakları içinde, ancak, güçlü bir hava kuvvetleri projesinin mevcudiyetini gösterdi.  Özellikle 2025 yılında üretimine geçilmesi planlanan 250 adet  5. Kuşak savaş uçağı projesi Türkiye’nin ve arkasındaki Batılı güçlerin, önümüzdeki 10 yıl içinde Orta-Doğu üzerinde yeni bir bölgesel dev yaratma çabası olduğunun işareti. Ağalar sofrasına davet gibi görünüyor.

Mahir Tan        LondraPosta-Londra