TRIDENT JUNCTURE’ 18 TATBİKATI 

 

Şubat’ta ABD yönetimi, nükleer caydırıcılık ve savunmaya yönelik Nükleer Doktrini’ni yayınladı.

Doktrin’in ana fikri; düşük verimli nükleer seçenek dahil olmak üzere “Nükleer Üçlü” denilen,

1- Olası bir savaşta hayatta kalmaya,

2- İlk vuruşu yapabilmek için geniş kapsamlı nükleer cephane varlıklarının çeşitli silah  platformlarına yayılmasına,

3- Stratejik olmayan nükleer kapasitenin sürdürülmesine dayandı.

Doktrin’in politikasını ise;

1- Düşmanın herhangi bir ölçekte nükleer saldırısını ve nükleer olmayan stratejik saldırganlığını caydırma,

2- Caydırıcılık başarısız olursa ABD nükleer güçlerinin özel ve esnek rolüyle zararın sınırlanması  oluşturdu.

 

*

Doktrin çerçevesinde Başkan Trump, Rusya’nın anlaşma şartlarını yerine getirmemesini esas aldı.

Ve Washington’un 1987’de Sovyetler Birliği ile imzaladığı Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’ndan (INF) çekeceğini açıkladı.

INF Antlaşması’nın çökmesi;

1950 ve 1960’lara benzer yeni teknoloji ve sınırsız rekabet ile körüklenen Soğuk Savaş’ın yeni bir versiyonuna geri dönüldüğü anlamına geldi…

 

*

Nitekim yeni teknolojilerle  sınırsız rekabet, Eylül’de  Sovyet döneminden sonra Rusya’nın en büyük askeri tatbikatı olan Vostok’ un sahneye koyulmasıyla başladı.

Vostok Tatbikatı ; ABD ile uzun süredir devam eden gerginlikte, Rusya’nın bir başka jeopolitik rakibin yörüngesine daha da yakınlaştığı mesajını verdi.

Tatbikatda Rusya, Çin ve Moğol ordularının Radyasyon, Kimyasal ve Biyolojik Savunma Birliklerinin, düşmanın kitle imha silahına karşı belirli bir bölgeyi  koruma

yöntemleri test edildi…

 

*

Vostok’tan sadece bir hafta sonra bu kez, 25 Ekim- 7 Kasım’da  ABD ve NATO birlikleri Norveç’te “Trident Juncture” tatbikatını başlattı.

ABD, NATO üyeleri ve üye olmayan İsveç ve Fillandiya’nın oluşturduğu bloğun tatbikatında ;

Rusya ve Batı arasındaki artan jeopolitik gerginlik döneminde, çok uluslu  bir savunma gücünün bir müttefiki kurtarmaya gelebilme yeteneği ve caydırıcılık güvenilirliği test ediliyor…

 

*

Trident Juncture, NATO’nun son 20 yıldaki en büyük tatbikatıdır.

Tatbikatın olası senaryosuna göre, NATO’nun bir charter üyesi olan Norveç’in Kuzey Kutup sahil şeridi, düşmanın amfibi birliklerince saldırıya uğramıştır.

Tatbikatta NATO’nun  ittifak anlaşmasının 5.maddesi uyarınca toplu savunma müdahalesinde bulunmak üzere harekete geçmesi,

Ve düşmanın üye bir ülkenin egemenliğini ihlal etmesine göstereceği tepki test ediliyor…

 

*

Başkan Trump ve Rusya Devlet Başkanı V.Putin, karşılıklı sıcak ilişkileri sürdürmeye çaba gösteriyor.

Ancak Ulusal Güvenlik Strateji Belgesi, Rusya’yı ve Çin’i,  ABD değerleri ve çıkarlarına karşı revizyonist ülkeler olarak tanımlıyor.

Çünkü Rusya’ nın son beş yılda Ukrayna krizinde oynadığı rol, Kırım’ı ilhak etmesi, Suriye’de rejime destek vermesi,

Batı seçimlerine müdahale etmesi ve daha bir çok nedenle Güvenlik Anlaşmalarını ihlal ettiği  iddia ediliyor.

 

*

Fakat ABD’nin Rusya’ya yönelik bu  yol ayrımındaki  tehlike;

Gerçek bir kriz sırasında hem düşman hem de müttefikler arasında bir kafa karışıklığının yaşanıyor olmasıdır.

Çünkü NATO ittifakının özünde, ABD’nin müttefiklerinin yardımına hemen yardım edeceği inancı yatıyor,

Ama Başkan Trump’ın NATO ile ilgili görüşleri, AB’nin kendi güvenlik ordusunu kurmaya yeltenmesi;

Müttefiklerin ABD’nin savunma konusundaki kararlılığına ilişkin inancı giderek zayıflatmıştır.

 

*

Bir tatbikat ancak hem bir ulus olarak ABD’nin müttefikleriyle,

Hem de müttefiklerin kendilerinin Rusya tehdidi için daha yetenekli ve daha hazırlıklı bir şekilde büyüdüğünü somut olarak gösterebilir

Ama hiçbir tatbikat, güvenilirlik kaybını tam olarak telafi edemez.

 

*

Norveç, müttefiklerin ABD’nin çelişkili Rusya politikasına nasıl tepki verdiğinin iyi bir örneğidir.

Rusya ve Norveç arasındaki ilişki, komşular arasındaki ilişkilere yakışır bir olgunluktadır.

Kuzey Norveç’teki Norveçli yetkililer ve  Kola Yarımadası’ndaki Rus yetkililer arasında güçlü iletişim vardır.

Rusya ve Norveç, balıkçılık ve sınırlar gibi konularda anlaşmazlıkları dostane bir şekilde çözdüler.

Ruslar, antlaşma gereği bir varlığa sahip olma hakkını Norveç’in egemen toprakları olan Svalbard’da Norveçlilerle barışçıl bir şekilde bir arada yaşayarak kullanıyor. Norveç Dışişleri Bakanı Ine Eriksen Soereide, Arctic’de Rusya ile bir  savaş riskini  “düşük” olarak değerlendiriyor…

 

*

Ama iyi komşuluk ilişkilerine rağmen bu tatbikat Norveç topraklarında yapılıyor.

Savunmasını ciddiye alan bir ülke olan Norveç için bu tatbikata katılım iki mesaj  veriyor;

1-  Norveç olası bir zorbalığa karşı tedbir alıyor.

2-  Bölgesinde Rusya’nın faaliyetlerinden endişeleniyor.

Ve NATO  askeri kapasitesini kullanarak olası bir Rus maceracılığını caydırmayı öngörüyor…

 

*

Norveç’in komşusu İsveç’te Trident Juncture’a  katılıyor.

Rusya’nın siber ve dezenformasyon kampanyalarının yanı sıra kışkırtıcı hava araçları ve denizaltı faaliyetleri Stockholm’ü endişelendiriyor.

Zorunlu askerlik yeniden başlatılmış, stratejik olarak yerleşilen  Gotland Adası’daki askeri güç takviye edilmiş,

Hükümet savunma harcamalarında ciddi bir artış sağlamıştır.

Stockholm’ün mesajı; İsveç’in savunmasını sağlamak için gerekenleri yapacağı ve tehditlere göz yummayacağı anlamına geliyor.

 

*

Bu sırada Başkan Trump, Rus askeri faaliyetleri ile çok ilgili olmasa bile Avrupa’da Rusya’ya karşı caydırıcılığı güçlendirmeye devam ediyor.

ABD ile Avrupa arasındaki deniz koridorlarının  korunmasına ve müttefiklerin Grönland-İzlanda-İngiltere bölgesinde artan Rus askeri faaliyetleri ile başa çıkmalarına yardımcı olmak için Norfolk’ta , ABD İkinci Filosunu yeniden oluşturuyor.

 

*

ABD dahil olmak üzere Trident Juncture tatbikatına katılan ülkeler,

Avrupa’daki Rus askeri faaliyetleri hakkında açıkça endişe duyuyor.

Ama endişeler;

1- Rusya’yı bir tehdit değil  “iyi bir rakip” olarak gören  ABD başkanıyla tamamen çelişiyor,

2- Avrupa’nın ortak bir Avrupa Gücü oluşturma çabalarıyla boğuluyor.

 

*

Bu çelişkili tablo, Nordik-Baltık’taki Rus maceracılığını engellemek için harekete geçen ABD müttefikleri ve ortakları arasında hayal kırıklığı ve tedirginliğe yol açmıştır.

ABD müttefiklerinin beklediği Amerikan güvenilirliğini pekiştirecek gibi görünen Trident Juncture tatbikatına büyük katılıma rağmen,

ABD’nin NATO’ya olan sarsılmaz  taahhüdü; NATO’nun güvenilirliğini ve ABD ordusunun Avrupa’daki güçlü bir caydırıcı duruşunu yeniden kurma çabalarını altüst ediyor.

NATO ve İskandinav-Baltık ülkeleri de  aynı fikirde gibi görünmüyor.

 

*

Sadece büyük güçler arasında var olan ve haftadan haftaya kötüleşen anlaşmazlıklar, NATO tatbikatıyla eliyle daha da şiddetleniyor…

 

*

Onlar şu düşünce ya da bu düşüncede ordularının Sibernetik, Nükleer, Kimyasal ve Biyolojik Savunma birliklerini test ederken,

Bu sırada İslamcı bir İmam ve bu sıfatlarıyla yüce İslam dinine meydan okuyan birisinin Başkomutanı olduğu TSK’da,

Dehşetli bir inatla sürdürülen bitmez-tükenmez operasyonların birinde Tunceli Nazımiye  kırsalında,

Jandarma Özel Harekat mensubu sıfatları önemsiz,

İki uzman çavuş soğuk havada donarak hayatlarını kaybetmiştir…

O hâlâ Rabia’sını sallıyor…

 

28.10.2018

AHMET KILIÇASLAN AYTAR