‘Ev Yapımı’ işçilik bizde

CAR (Conflict Armement Research), Avrupa Birliği tarafından kurulmuş ve IŞID terörünün güç kazandığı 2014 yılında Orta-Doğu’da yükselen intihar bombacılığı ve El Yapımı Bombaların kökeni ve Terör örgütlerine nasıl ulaştırıldığını araştıran önemli bir bilim organizasyonu.Uluslararası literatürde IED (İmprovised Explosive Devices) olarak adlandırılan bizde EYB olarak bilinen El yapımı bombaların uluslararası terörün en önemli silahı, CAR tarafından 20 ay süren bir araştırma sonucu yayınlanan bir raporla açıklandı. CAR çalışması kendisine-son derece isabetli bir seçimle- araştırma alanı olarak Kuzey Irak kentlerini seçmiş. Zira esas olarak 2003 yılında ABD liderliğindeki Koalisyonun Irak işgali sonrasında,önce Saddamcı daha sonra İslamcı muhalefet güçleri tarafından geliştirilen bir terör silahı oldu İED ler. 2006 yılından sonra Musab El Zarkavi liderliğindeki Irak El Kaide örgütü (Daha sonra IŞID’ a dönüştü) tarafından geliştirilen El yapımı bombalar ve intihar bombacılığı, yol kenarlarına yerleştirilen ve uzaktan kumanda ile patlatılan ‘Roadside bomb’ yol kenarı bombaları yoluyla ABD ordusuna yaklaşık 3000 asker kaybına mal oldu. Resmi açıklamalara göre; ABD’nin Irak’taki asker kayıplarının % 63 ü yol bombaları ile meydana geldi. Şu anda IŞID işgali altında bulunan Musul ve çevresinde örgütlenen ve gelişen El Kaide terörü, İED leri elde etme ve birleştirerek bomba imal etme işlemine Musul- Kerkük-Diyala gibi kuzey Irak kentlerinde başladı. Kuzey Irak,Türkiye üzerinden Dünya kimyasal ve iletişim teknolojisine bağlanma imkanları nedeniyle El Yapımı bombacılığın da merkezi haline gelmişti. İşte CAR adlı resmi araştırma kuruluşunun yaptığı araştırma sonuçları da tam olarak bu sonuçları veriyor;

El Yapımı bombaların ham madedeleri esas olarak Aliminyum macunu ve Amonyum nitrat (Gübre) den oluşuyor. Ana maddelerden biri olan Aliminyum Macunu Brezilya,Romanya,Hindistan tarafından üretiliyor ve CAR raporuna göre, Türkiye’de 13 adet firma tarafından ithal ediliyor. Yine aynı raporda açıklandığına göre,Irak ve Orta-Doğu’da kurulu daha küçük çaplı şirketlere ve Türkiye içinde doğrudan müşteriye satılan Aliminyum Macunu, gübre ile karıştırılarak en kolay yoldan patlayıcı haline getiriliyor. Terör örgütleri tarafından zaman içinde sınama-yanılma yöntemiyle kullanılarak geliştirilen patlayıcı üretiminde,patlama için cep telefonları, elektrik kabloları kullanılıyor ve şiddeti arttırmak için pakete top mermileri,piknik tüpleri,dinamit ve tahrip kalıpları ekleniyor.

Yaklaşık 10 yıllık bir tarihe sahip olan El yapımı bombacılık tekniği,bireysel intihar bombacılığında,yol kenarı bombalarında, mayınlarda ve bomba yüklü arabalarda kullanılıyor. Geçtiğimiz ay sonunda Ankara’da Genel Kurmay Başkanlığı önünde meydana gelen ve TAK adlı bir örgütün sahip çıktığı araba bombasının tam olarak aynı malzemenin kullanılarak gerçekleştirldiği açıklandı. Bu nedenle artık ‘yerli bir üretimden’ söz edildiği ve örgüt ideolojisinden çok ‘teknolojinin’ önem kazandığı bir yöntemden söz edildiği anlaşılıyor.

                 Ticaret ‘kanuni’ yollardan yapılıyor

CAR Araştırma sonuçlarının yayınlandığı raporun en çarpıcı yanı ise; uluslararası ortaklar aracılığı ile yapılan Aliminyum Macunu,Amonyum nitrat gibi malzemelerin satış işlemlerinin bir ruhsata bağlı olmayışı yani gıda maddeleri gibi serbestçe alınıp satılmaları. Bu nedenle CAR kuruluşu, bomba imal edilen maddelerin en önemli alış-satış merkezi olan Türkiye’den 13 şirketin isimlerini açıkça yazmanın ötesinde,bu şirketlerle konuşup yazışabilmiş. Şirketler, ürünlerin Brezilya,Romanya,Hindistan gibi ülkelerden alındığını ancak ağırlıklı olarak ülke içinde müşteri olan daha küçük firmalara satıldığını kabul ediyorlar. CAR araştırması, büyük ölçüde Kerkük,Erbil,Tuzhurmatu gibi Kuzey Irak kentlerindeki aracı şirketlerde biten ticaretin aktörleri olan Türk ve Yabancı şirkletlerin isimlerini yayınlamakta hiç bir çekince görmüyor. EYB bombaların son dönemde Irak-Suriye gibi ülkelerin yanında Türkiye’nin kendisinide vurmaya başladığı bir dönemde bizde bu şirketlerin isimlerini zikretmekte

hiç ama hiç bir sakınca görmüyoruz.

EYB lerin imalinde kullanılan kimyasal ürünler ve elektronik kabloların ithal ve satışlarını yapan şirketlerin isimleri şöyle ;

Gültaş Kimya- 3 D Lojistik- Marikem- Metkim- Mert Global- EKM Gübre- Diversey Kimya

İlci- Nitromark Dyno Nobel-Hes Kablo-Kablo Türk-Erikoğlu-Ünal Kablo

(Kaynak, CAR- Conflict Armement Research report.2016)

Mahir Tan    LondraPosta-Londra