100 Anzac Günü

            Erkekçe Savaş’ın 100.yılı

Londra’da Gelibolu-Çanakkale savaşı ve Anzac Günü 100.yıl dönümünde onur ve saygı dolu bir anma günüyle tarihi yerine kondu. Kraliçe ve İngiltere’nin tüm devlet ve parlamento temsilcilerinin baştan sona izledikleri anma törenine on binlerce İngiliz, Avustralya ve Yeni Zelanda’lı yanında çok sayıda turist katıldılar. 25 Nisan 2015 günü yapılan Anzac günü birçok bakımdan bir ilk oluşturdu. Öncelikle 1915 Çanakkale-Gelibolu kara savaşlarının gerçek kahramanı olan Mustafa Kemal Atatürk’ün 1934 yılında İngiliz, Avustralya ve Yeni Zelandalı annelere hitaben yaptığı tarihi konuşma, Ecenur Bilgiç adlı genç bir Türk kızı tarafından savaş döneminde düşman karargahı olan Whitehall da,Kraliçe’ye karşı okundu; Ecenur Bilgiç’in sesiyle; ‘siz evlatlarını uzak ülkelere gönderen anneler.. Gözyaşlarınızı siliniz, oğullarınız bizim bağrımızda ve barış içinde yatıyorlar. Bu ülkede toprağa düştükten sonra, onlar bizimde  evlatlarımız olmuşlardır.’ diyordu İngiliz askeri tarihçilerinin ‘herşeyi yaptık ama onu yenemedik’ dedikleri Mustafa Kemal Atatürk.

Anzac gününün ikinci ‘ilk’i ise Londra’da yaşayan opera sanatçısı Burak Gülşen’in seslendirdiği Milli Marşımız oldu. İlk kez olarak İngiltere’de royal bir törende okunan istiklal marşımız ise yine bir İngiliz yazarının ‘Herşeyi ona borçlusunuz’ dediği Mustafa Kemal Atatürk’ün yarattığı Türkiye Cumhuriyetinin amblemi idi.

Bizde vardık orada

Terör tehdidi nedeniyle çok sıkı güvenlik önlemleri altında yapılan 25 Nisan Anzac günü, bütün gün boyunca yapılan anma törenleri ile geçti. Çanakkale’de savaşan ve onbilerce kayıp veren Anzac kolordusunun önemli bir bölümünü temsil eden Yeni Zelandalılar sabah 00.05 de Hyde Park ta ‘Anzac şafağı’ olarak bilinen anma törenini gerçekleştirdiler. Whitehall’da Kraliçe’nin katılımıyal yapılan törenden sonra ise, Parlamento binasının karşısında bulunan Westminster katedralinde dini bir anma gerçekleştirildi. İngiltere tarafından son derece dingin ve çağdaş bir biçimde yaratılan 100. Yıl anma töreni, gerçekte, 100 yıl önce yaşanan Çanakkale-Gelibolu savaşlarının karakterine de uygun düşüyordu. Savaşan tarafların askeri tarihçilerinin yaptığı değerlendirmelere göre; çok kanlı ancak erkekçe bir mücadele olmuştu. İki taraftan yalnızca askerlerin savaştığı ve öldüğü, sivil halkın kayıp vermediği ve savaş dışı yöntemlerin kullanılmadığı bir tür ‘centilmenler savaşı’ olmuştu Gelibolu 1915. Belki de bu savaşa damgasını vuran 35 Yaşındaki 19. Tümen komutanı Mustafa Kemal’in savaş ve askerlik anlayışıydı bu..

25 Nisan Anzac gününe bireyler olarak gelen çok sayıda Türk, Atatürk’ün okunan söylevini ve Milli Marşımızı dinlemenin gururu yanında, saygılı ve çağdaş bir anma töreni gerçekleştiren İngiliz,Avustralya ve Yeni Zelanda askerleri ve 1915 te yaşamlarını kaybedenlerin torunlarını ellerinde Türk bayrakları ile izlediler.

Mahir Tan               LondraPosta-Londra